History of Russia

(Русский)

История России насчитывает более тысячи лет, начиная с переселения восточных славян на Восточно-Европе йскую равнину в VI–VII веках, впоследствии разделившихся на русских, украинцев и белорусов. История страны разделяется примерно на семь периодов: древнейший (догосударственный) (до конца IX века н. э.) п EZ государства (1547 года — царства) (конец XV века — 1721), период Российской империи (1721–1917), советский период (1917–1991) и новейша я история (с 1991).

Традиционно в российской историографии началом русской государственности считается призвание в Ладогу и на дру гие территории северной части Восточно-Европейской равнины варягов во главе с князем Рюриком в 862 году. В 882 году преемник Рюрика новгородский князь Олег захватил Киев, тем самым объединив северные и южн ые земли восточных славян под единой властью, положив начало Киевской Руси. Государство под руководством князя Владимира Святославича приняло христианство от Византии вместо язычества в 988 году, начав синтез византийской и славянской культуры. К середине XII века Киевская Русь распалась на отдельные княжества, потерявшие самостоятельность в результате нашествия монголов в 1237-1240 годах. В XIV веке западные i южные княжества оказались в составе Великого княжества Литовского.

К 1478 году под руководством Ивана III Великого сложилось единое Русское государство, завершившее в начале XVI века объединение северных i восточных княжеств вокруг Великого княжества Московского. В 1480 году оно освободилось от монголо-татарского ига.


(Język angielski)

Historia Rosji zaczyna się od historii Słowian Wschodnich. Tradycyjną datą rozpoczęcia specyficznie rosyjskiej historii jest utworzenie państwa ruskiego na północy w 862 r., rządzonego przez Waregów. W 882 r. książę nowogrodzki Oleg zajął Kijów, jednocząc północne i południowe ziemie Słowian wschodnich pod jedną władzą, przenosząc pod koniec X w. ośrodek rządowy do Kijowa i utrzymując znaczną autonomię części północnej i południowej . Państwo przejęło chrześcijaństwo z Cesarstwa Bizantyjskiego w 988 r., rozpoczynając syntezę kultury bizantyjskiej i słowiańskiej, która zdefiniowała kulturę rosyjską na następne tysiąclecie. Ruś Kijowska ostatecznie rozpadła się jako państwo w wyniku najazdów mongolskich w latach 1237–1240. Po XIII wieku Moskwa stała się politycznym i kulturalnym magnesem zjednoczenia ziem rosyjskich. Pod koniec XV wieku wiele drobnych księstw wokół Moskwy zostało zjednoczonych z Wielkim Księstwem Moskiewskim, które przejęło pełną kontrolę nad swoją suwerennością pod rządami Iwana Wielkiego.

Iwan Groźny przekształcił Wielkie Księstwo w carstwo rosyjskie w 1547 r. Jednak bezpotomna śmierć syna Iwana Fiodora I w 1598 r. wywołała kryzys sukcesyjny i wprowadziła Rosję w okres chaosu i wojny domowej znany jako Czas Kłopotów. zakończyła się koronacją Michała Romanowa na pierwszego cara z dynastii Romanowów w 1613 r. Przez resztę XVII wieku Rosja zakończyła eksplorację i podbój Syberii, zajmując pod koniec stulecia ziemie aż do Oceanu Spokojnego. Na szczeblu krajowym Rosja stanęła w obliczu licznych powstań różnych kontrolowanych przez nią grup etnicznych, czego przykładem był przywódca kozacki Stenka Razin , który przewodził powstaniu w latach 1670–1671. W 1721 r., w następstwie Wielkiej Wojny Północnej, car Piotr Wielki zmienił nazwę państwa na Imperium Rosyjskie; jest także znany z ustanowienia Petersburga nową stolicą swojego imperium i wprowadzenia do Rosji kultury zachodnioeuropejskiej. W 1762 roku Rosja znalazła się pod kontrolą Katarzyny Wielkiej, która kontynuowała westernizującą politykę Piotra Wielkiego i zapoczątkowała erę rosyjskiego oświecenia. Wnuk Katarzyny, Aleksander I, odparł inwazję cesarza francuskiego Napoleona, doprowadzając Rosję do rangi jednego z wielkich mocarstw.